Pojęcia
Konto, specjalne urządzenie księgowe stosowane do księgowej ewidencji operacji gospodarczych. Konto służy do odzwierciedlenia stanu i zmian określonego składnika aktywów i pasywów lub wyniku (kosztów, przychodów, strat i zysków). Konto ma nazwę dostosowaną do istoty ujmowanych na nim składników lub zjawisk gospodarczych. Konto otrzymuje też symbol cyfrowy, który jest zdeterminowany miejscem, jakie zajmuje w planie kont. Budowa kont łączy się z jego podziałem na dwie przeciwstawne strony: stronę Winien (Debet) oraz stronę Ma (Credit). (EN)
Konto aktywne, konto bilansowe, którego saldo występuje wyłącznie w aktywach bilansu. Saldo początkowe oraz wszelkie zwiększenia ujmuje się po stronie Winien (Dt), a zmniejszenia po stronie Ma (Ct). (DT)
Konto aktywno-pasywne, konto bilansowe służące do ewidencji rozrachunków, mające dwoisty charakter: należności i ich likwidacji oraz zobowiązań i ich likwidacji. Saldo początkowe i końcowe może równocześnie wystąpić po stronie Winien i po stronie Ma. Ustalenie właściwych sald należności i zobowiązań wymaga prowadzenia ewidencji na kontach analitycznych. (DM)
Konto analityczne, urządzenie księgowe stanowiące uszczegółowienie konta syntetycznego na zasadzie zapisu powtarzalnego jednostronnego (w jednosystemowej organizacji rachunkowości) lub będące wyodrębnionym układem konta szczegółowego, wykorzystującym dowody źródłowe jako podstawę zapisu, który najczęściej jest zapisem pojedynczym (w wielo systemowej organizacji rachunkowości. W drugim przypadku podstawą zapisu w układzie kont syntetycznych są zestawienia zbiorcze na kontach analitycznych. (DM)
Konto bilansowe, konto służące do rejestracji stanu i zmian składnika majątkowego - aktywów lub źródło jego pochodzenia - pasywów. Saldo na koniec okresu jest przenoszone do bilansu. Konta bilansowe dzieli się na aktywne, pasywne i aktywno-pasywne. (DM)
Konto korygujące, konto pomocnicze względem kont podstawowych (bilansowych). Saldo konta korygującego wpływa na wielkość salda konta podstawowego na koniec okresu. Przykładem jest konto odchyleń od cen ewidencyjnych materiałów i towarów. (DM)
Konto łączone, konto powstające z wyniku połączenia kont szczegółowych, powstałych poprzednio przez podział poziomy lub pionowy. (DM)
Konto macierzyste, koto układu podstawowego modelu ewidencyjnego. (DM)
Konto pasywne, konto bilansowe, którego saldo występuje wyłącznie w pasywach bilansu. Saldo początkowe oraz wszystkie zwiększenia wpisuje po stronie Ma (Ct), zaś zmniejszenia po stronie Winien (Dt). (DM)
Konto pozabilansowe, konto służące do ewidencji zjawisk i procesów, które nie są przedmiotem zapisów na kontach bilansowych, ale w przyszłości mogą mieć wpływ na wyniki firmy (np. różnego rodzaju umowne zobowiązania warunkowe). (DM)
Konto rozliczeniowe, konto służące do ujmowania zamian, które w ciągu okresu sprawozdawczego powinny być całkowicie rozliczone (np. konta rozliczeniowe kosztów). (DM)
Konto syntetyczne, konto wyodrębnione ze względu na odpowiedni stopień agregowania jednorodnych zdarzeń gospodarczych stanowiące element kont powiązanych podwójnym zapisem. Stopień szczegółowości kont syntetycznych jest uzależniony z jednej strony od minimalnego układu, za pomocą którego można ewidencjować zdarzenie gospodarcze, z drugiej strony od techniki i technologii zapisów (rachunkowość informatyczna umożliwia rezygnację z kont analitycznych na rzecz daleko idącej szczegółowości kont syntetycznych. (DM)
Księgi rachunkowe, dziennik oraz zbiory utrwalonych na papierze zapisków dokonanych na kontach prowadzonych w postaci ksiąg, rejestrów lub luźnych kart, albo przenoszonych z komputerowych nośników danych, uzgodnione za pomocą zestawienia obrotów i sald lub tylko salt i uzupełnione o wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz). (EN)
Księgowość, system zapisu danych wynikających z pomiaru elementarnych operacji gospodarczych lub teoria wyjaśniając zasady tworzenia i stosowania modeli ewidencji księgowej w różnych podmiotach gospodarczych. Księgowość jest jednym z podsystemów rachunkowości, która ma szerszy zakres. (RK)
Operacje księgowe, operacje obejmujące zarówno operacje gospodarcze charakteryzujące się określonymi cechami jak i zapisy w księgach wynikające z potrzeby przekształcenia jednego układu ewidencyjnego w inny układ oraz z konieczności poprawia błędy zapisów danych (DM)
Rachunek zysków i strat, zestawienie okresowo sprawozdanie finansowe w którym przedstawia się rodzaj i wielkość osiągniętego wyniku finansowego oraz sposób jego ustalenia (wyliczenia). W przeszłości sporządzono je w różnej formie jako: rachunek wyników brutto, rachunek wyników netto, rachunek wyników mieszany, rachunek zysków i strat - wariant porównawczy. (AK)
Analityczny układ rachunków zysków i strat oparty na wariancie porównawczym przedstawia się następująco:
A. Przychody ze sprzedaży towarów i produktów
-B. Koszty działalności operacyjnej
=C. Wynik ze sprzedaży
D. Pozostałe przychody operacyjne
-E. pozostałe koszty operacyjne
=F. Wynik na pozostałej działalności operacyjnej
G. Wynik na działalności operacyjnej (C+F)
H. Przychody finansowe
-I. Koszty finansowe
=J. Wynik na operacjach finansowych
K. Wynik brutto na działalności gospodarczej (G+J)
L. Zyski nadzwyczajne
-M. Straty nadzwyczajne
=N. Wynik nadzwyczajny
O. Wynik brutto (K+N)
-P. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
=R. Wynik netto
Analityczny układ rachunku zysków i strat oparty na wariancie kalkukacyjnym jest następujący
A. Przychody ze sprzedaży towarów i produktów
-B. Koszy sprzedanych towarów i produktów
=C. Wynik brutto na spszedaży
-D. Koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu
=E. Wynik ze sprzedaży
F. Pozostałe przychody operacyjne
-G. Pozostałe koszty operacyjne
=H. Wynik pozostałej działalności operacyjnej
I. Wynik na działalności operacyjnej (E+H)
J. Przychody finansowe
-K. Koszty finansowe
=L. Wynik na operacjach finansowych
M. Wynik na działalności gospodarczej (I+L)
N. Zyski nadzwyczajne
-O. Straty nadzwyczajne
=P. Wynik nadzwyczajny
R. Wynik Brutto (M+P)
-S. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
=T. Wynik netto
Rachunkowość, najstarszy system ewidencji gospodarczej mający charakter procesu idetyfikacji, klasyfikacji, mierzenia, rejestracji i przesyłania informacji o operacjach gospodarczych. Za części składowe uznaje się: księgowość, rachunek kosztów, sprawozdawczość finansową. Integracja ewidencji księgowej z procedurami rachunkowymi i planistycznymi znajduje się potwierdzenie w zapotrzebowani na informacje dla celów decyzyjnych wy współczesnej gospodarce rynkowej. Rachunkowość jako dyscyplina poznawcza (naukowa) może być dzielona na przedmioty nauczania np.: podstawy rachunkowości rachunkowość finansowa, rachunkowość zarządcza (menadżerska), analiza finansowa, rachunkowości branżowe (bankowa, budżetowa), itp. (DM)
Rachunkowość budżetowa, rachunkowość rządu, samorządów lokalnych i instytucji budżetowych, której zadaniem jest dostarczenie informacji o wykonaniu budżetu, a także planów finansowych i sytuacji majątkowej państwowych i gminnych jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych. Organizacja rachunkowości budżetowej jest jednolita dla wszystkich jej podmiotów. Wynika to z obowiązku opracowywania planu kont według takiego samego wzoru, stosowania jednolitej klasyfikacji budżetowej, jednolitych zasad i wzorców sprawozdawczych przez gminy, jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze. Przyjmuje się, że rachunkowość budżetowa obejmuje: rachunkowość wykonania budżetu, rachunkowość jednostek i zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych oraz państwowych i gminnych funduszy celowych, ewidencję podatków oraz nieopodatkowanych dochodów budżetowych.(BR)
Rachunkowość finansowa, dział rachunkowości, którego głównym celem jest dostarczenie informacji finansowych dla odbiorców zewnętrznych z otoczenia przedsiębiorstwa. Informacje dostarczane przez rachunkowość finansową powinny odpowiadać ogólnie akceptowaną jest przedstawienie odbiorcom zewnętrznym prawidłowej i wiernej oceny sytuacji majątkowej i finansowej przedsiębiorstwa. Podstawowymi dokumentami wykorzystywanymi do dostarczania tych informacji są elementy sprawozdania finansowego: bilans, rachunek zysków i strat, informacja dodatkowa, sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych. Rachunkowość finansowa jest związana przede wszystkim ze sprawozdawczością historycznych informacji. (EN)
Wynik bilansowy, wynik finansowy netto (zysk lub strata), podlegający przedstawieniu w bilansie na podstawie wyliczenia zawartego w sprawozdaniu "rachunek zysków i strat" oraz bieżącej ewidencji księgowej. (AK)
Wynik brutto działalności gospodarczej, wynik będący sumą wyniku działalności operacyjnej, kosztów operacji finansowych oraz przychodów finansowych. (AK)
Wynik działalności operacyjnej, wynik będący sumą wyniku sprzedaży, przychodów operacyjnych pozostałych oraz kosztów operacyjnych pozostałych. (AK)
Wynik finansowy, ogólne określenie wyrażonego w pieniądzu okresowego efektu prowadzonych działań gospodarczych. (AK)
Wynik finansowy brutto, wynik finansowy ustalony w okresowo zestawianym rachunku zysków i strat zgodnie z obowiązującymi przepisami o rachunkowości podmiotów gospodarczych, jako suma wynik brutto działalności gospodarczej i wyników nadzwyczajnych. (AK)
Wynik finansowy netto, Wynik po opodatkowaniu, prezentowaniu w zamknięciach rocznych jako wynik bilansowy. Wyznacza go wynik finansowy brutto oraz wielkość podatku dochoodwego. (AK)
Wynik nadzwyczajny, dodatki (zysk) lub ujemy (strata) skutek zadziałania przyczyn losowych, powodujących nie ekwiwalentną zmianę wartości posiadanego majątku podmiotu gospodarczego. (AK)
Wynik na operacjach nadzwyczajnych, różnica pomiędzy zrealizowanymi zyskami nadzwyczajnymi a podniesionymi stratami nadzwyczajnymi. (AK)
Wynik nie rozliczony, pozycja pasywów w bilansie oznaczająca nie rozdysponowany zysk netto (wielkość dodatnia) z okresów poprzednich lub nie pokrytą stratę netto (wielkość ujemna) z okresów poprzednich. (AK)
Wynik operacji finansowych, dodatnia (zysk) lub ujemna (strata) różnica pomiędzy osiągniętymi przychodami finansowymi i kosztami operacji finansowych. Jest on miarą czynnika gospodarowania. (AK)
Wynik operacyjny, wynik osiągnięty z konkretnego rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej np.: wytwórczej, usługowej, handlowej itp. Wyznacza go różnica między przychodami z danej działalności i kosztem własnym sprzedaży. Wynik operacyjny gospodarowania pieniądzem wyróżnia się jako wynik operacji finansowych
Wynik pozostałej działalności operacyjnej, różnica między przychodami operacyjnymi pozostałymi a kosztami operacyjnymi pozostałymi
Wynik sprzedaży, bardziej ogólne pojęcie wyniku operacyjnego. Jest to różnica między wszystkimi przychodami i kosztem własnym przedmiotu sprzedaży.
Wynik sprzedaży materiałów i towarów, różnica między przychodami ze sprzedaży materiałów i towarów a wartością sprzedanych materiałów i towarów
Wynik sprzedaży produktów, różnica między przychodami ze sprzedaży produktów a kosztem własnym sprzedanych produktów
Wynik sprzedaży składników majątku trwałego, różnica między przychodami ze sprzedaży składników majątku trwałego a wartością sprzedanych składników majątku trwałego. (EN)
|